Hoe effectiever problemen oplossen als team
We hebben het druk! Maar zijn we wel zo effectief? Levert alle drukte wel resultaat op? Doen we de goede dingen? Of doen meer van hetzelfde?
Directie-, management- en afdelingsteams blijken, alle goede bedoeling en inspanning ten spijt, niet erg effectief in oplossen van problemen. Of doorvoeren van verbeteringen.
Het resultaat van gezamenlijke teaminspanning is vaak beperkt door combinatie van:
1. Gerichtheid op traditionele, bekende of voor de hand liggende oplossingen
2. Lage commitment en ondersteuning van het team in de uitvoering
Lage oplossingsgerichtheid
Oorzaken vinden we terug in de ineffectieve manier van oplossen van problemen. Een vergadering biedt een team weinig mogelijkheden om een gedegen oplossing te vinden. En activeert individuele teamleden niet om mee te brainstormen en te doen. Zonde van alle verspilde kennis en energie van de teamleden aan de vergadertafel.
In een vergadering wordt zelden doelgericht, gestructureerd en gezamenlijk toegewerkt naar gedeelde oplossingen. Probleem, oplossing, mening, besluit en actie worden tegelijkertijd besproken. Er is nauwelijks ruimte voor creativiteit. Teamleden haken af. Zichtbaar, maar vooral onzichtbaar.
Kwalitatief betere oplossingen ontstaan zelden door beperkte ruimte voor:
• Begrijpen van het probleem en achterhalen van de achtergronden
• Vaststellen van het werkelijk probleem en de kaders voor een mogelijke oplossing
• Toelaten van creativiteit in zoeken naar oplossingen i.p.v. “jumping into solutions”
• Benutten van het denk- en besluitvermogen van alle teamleden, ook de “stillen”
• Bepalen van kritische punten van de oplossing en manieren om daarmee om te gaan
• Opstellen van een actieplan (gezamenlijk), met actiehouder en einddatum per actie
Draagvlak voor de oplossing ontstaat ook niet, omdat teamleden niet worden:
• Getriggerd mee te denken, omdat ze vooral bezig zijn met problemen
• Uitgenodigd mee te doen, omdat ze als “stille” teamleden worden overschreeuwd
• Gehoord in bepaling van meeste geschikte oplossing, omdat het niet hun probleem is
• Geactiveerd worden in realisatie, omdat ze al afgehaakt zijn in de vergadering
Effectief problemen oplossen als team
Een team is gebaat bij een gestructureerd proces om gezamenlijk een specifiek probleem of vraagstuk effectief op te lossen. Een proces, met geplande sessies voor de specifieke fasen en inbreng van de juiste mensen en middelen. Een begeleid proces om het maximale uit het collectief te halen.
Met als doel het vinden van de best mogelijk oplossing voor het probleem, gedragen door het team. En het starten van implementatie met een concreet actieplan en commitment van het volledig team.
De 4 belangrijkste tips voor het effectief oplossen van problemen als teams zijn:
1. Een positieve benadering
Van belang is het probleem te verkennen d.m.v. de 5W+H vragen: wie, wat, wanneer, waar, waarom en hoe. Om daarna het evhte probleem te definiëren in de “Hoe-vorm.” De probleemstelling “hoe de omzet te verhogen?” activeert mensen meer richting een oplossing dan de probleemstelling “de omzet is te laag!”
2. Een gestructureerde aanpak
Problemsolving kent 7 verschillende fasen, elke met eigen karakteristieken. Structuur geeft overzicht en duidelijkheid in elke fase: doelstelling, werkvorm, gewenste inbreng en gedrag. Het creeërt ruimte om het maximale uit het team te halen. En biedt mogelijkheden voor creativiteit en commitment. De 7 fasen van problemsolving worden beschreven in een volgend artikel.
3. Een iteratieve benadering (grof naar fijn)
Grote problemen laten zich niet ik één keer oplossen. En vergen een benadering van abstact naar concreet. Oplossingen brengen vaak deelvragen met zich mee. Deze deelvragen worden vervolgens apart als (concreter) probleem opgepakt.
4. Een stimulerend teamgedrag
Essentieel is dat teamleden worden geactiveerd. Om mee te denken, mee te brainstormen, mee te besluiten en mee te werken aan uitvoering. Daarvoor is nodig dat alle teamleden in gelijke mate de ruimte krijgen en betrokken worden in een constructief-positieve teamcultuur.
Elke fase van problemsolving vraagt iets anders van het team, kent zijn eigen regels en heeft speciefiek werkvormen. Het is daarom onverstandig om in één vergadering alle fasen te doorlopen. Het kan alleen als het team door ervaring in staat is om de fase duidelijk te (onder-)scheiden.
Kost dit meer tijd?
Er lijkt meer tijd nodig te zijn voor verkennen van het probleem. En voor het bewust en afzonderlijk doorlopen van de 7 fasen. Het is waar dat meer tijd nodig is in de eerste fasen van het proces. Maar het team wint dat later ruimschoots terug. De duidelijkheid aan het begin levert een snellere en betere oplossing op.
Naarmate het team meer bedreven wordt in deze aanpak, worden problemen effectiever opgelost. Dat geldt voor complexe problemen en deelproblemen, die daaruit voortkomen. Daarnaast worden door deze aanpak de problemen altijd op het juiste abstractienivau opgelost.
[contentblock id=1]