Storytelling als essentiële leiderschapcompetentie
In toenemende mate verwachten we van leiders dat ze motiveren en inspireren. Dat ze in staat zijn om mensen in beweging te krijgen en te houden. Ze aan te spreken en te raken. En als het even kan zelfs te bezielen of te “begeisteren!”
Vaak lukt dat in de ogen van de volgers niet! Ondanks goede pogingen van directeuren, ondernemers en managers om in die behoefte te voorzien. Oplossingen worden gezocht in betere presentatievaardigheden. Ook moderne audio visuele hulpmiddelen worden in stelling gebracht. En een presentatie, die doortimmerd, rationeel en feitelijk goed onderbouwd is. Een presentatie, die hout snijdt!
Storytelling biedt de leider betere mogelijkheden om mensen te raken en in beweging te krijgen. Een verhaal appelleert beter aan de zingeving, bezieling, beleving en betekenisgeving. De aspecten, die samen gaan met motivatie en inspiratie. De presentatie, met de zakelijke taal, inhoud, ratio, concepten en modellen, snijdt hier weinig hout.
Leidinggevenden laten dus veel mogelijkheden liggen door een onvoldoende ontwikkelde Storytelling-competentie. Deze bestaat uit twee elementen:
1. Storytelling vaardigheden
2. De eigen verhalen
Storytelling vaardigheden
Het is een kunst om een verhaal aansprekend te vertellen, vinden veel mensen. Het vergt talent om als storyteller door het leven te gaan. Talent waarmee je geboren wordt. Je hebt het of je hebt het niet. Je bent storyteller of je bent het niet. Maar is dit wel waar?
Storytelling vaardigheden zijn te ontwikkelen. Het is een fabeltje dat je als storyteller geboren wordt! Een aangeboren talent helpt. Maar opvoeding in een cultuur met grote verteltraditie heeft een grotere invloed. En moed en durf van de verteller om kwetsbaar op de zeepkist te (gaan) staan nog meer.
Naast de vaardigheden zit de kunst van Storytelling in het overbrengen van de beleving van het verhaal. Inleving in het verhaal en de belangrijke personages zijn daarbij van essentieel belang. Om de beleving te voelen en over te brengen moet je in staat zijn te kruipen in de huid van het personage. Dit is eenvoudiger bij eigen verhalen, op basis van doorleefde ervaringen!
De eigen verhalen
Eigen doorleefde ervaringen zijn een grote bron van authentieke, integere verhalen met grote impact. Menselijke verhalen, die anderen makkelijk als zodanig herkennen. En waardoor men zich daar eenvoudig aan verbindt. Dat gebeurt vooral doordat de toehoorder daar zelf een eigen betekenis en ervaring aan koppelt.
Het is ontzettend krachtig om op zoek te gaan naar deze doorleefde ervaringen bij mensen in de organisatie. Door deze te delen verbinden andere mensen in de organisatie zich hieraan. En verrijken en voeden tegelijkertijd het verhaal. Het resultaat is een verbinding van de mensen aan het verhaal. En dus aan elkaar. Maar tegelijkertijd wel vanuit een persoonlijke invulling. Verbinding aan zowel het collectief als aan de persoonlijke waarden.
De leider doet er goed aan zijn eigen verhalen in te zetten om mensen te inspireren en motiveren, om diverse redenen:
• Omdat het verhaal direct wordt herkend als authentiek en integer
• Omdat de beleving eenvoudig kan overgebracht, omdat het doorleefd is
• Omdat de verbinding van de toehoorder groter is met de “menselijke” leider
Kenmerken van het verhaal
Het belangrijk onderdeel van het verhaal is de onverwachte twist of doorbraak. Een verhaal kent een start- en eindsituatie, die beide goed, zuiver en rationeel beschreven kunnen worden. Maar de betekenis van het verhaal wordt vooral bepaald door het proces van start naar eind. En vooral door de onverwachte gebeurtenissen daarin.
De uitdaging, de frustratie, de emotie, het andere perspectief, de hulp en daardoor de onverwachte doorbraak maakt het verhaal tot een belevenis. Het maakt het mogelijk dat de luisteraar als tijdens het verhaal zich hieraan verbindt. Vanuit de eigen herkenning in de situatie en de emoties die daarmee samen gaan.
“In een bijzonder onderhandelingsproces hebben we de grote deal gescoord,” is een resultaat. Maar het echte verhaal is: “We zaten knel in het onderhandelingsproces, ondanks sterke wederzijdse intentie om eruit te komen. De stellingen waren betrokken, de spanning was om te snijden en het leek er sterk op dat dit mis zou gaan. Op dat moment gleed het kopje uit de hand van Rob. Hij kreeg de hete koffie volledig over zich heen! Verschrikt snelde mensen aan beide zijden van de tafel toe om hem te helpen. Behalve een gevlekt, warm overhemd was er weinig aan de hand. Maar als geluk bij ongeluk was de ban wel gebroken. Gezamenlijk waren we er hierna onverwachts snel uit, tot tevredenheid van beide kanten.” Voel je het verschil?
De uitdaging van de leider
Neem de tijd om je mensen jouw authentiek, integer en persoonlijk verhaal te vertellen. Bijvoorbeeld het verhaal achter de strategie of doelstelling van de onderneming. Het helpt ze om zich te verbinden aan het collectief, vanuit persoonlijke herkenning en zingeving. Het biedt de beste kansen voor ontwikkeling van collectieve kracht.
Ontwikkel daarvoor zelf je eigen Storytelling competentie en wordt als leider de Chief Storytelling Executive van je onderneming. Het levert veel op! Voor jezelf, je team en je onderneming.