De Crisis te Boven, een Veerkrachtig team
7 Stappen naar Veerkrachtiger Team
Crisis!
Elk team krijgt vroeg of laat te maken met onvoorspelbare ontwikkelingen. Door invloeden van buiten, zoals een financiële crisis. Door veranderingen in het team, zoals aanpassing van teamsamenstelling. Of door onverwachte tegenslag, zoals tegenvallende resultaten. De kans is groot, want de enige constante is de verandering!
Elk team raakt hierdoor in verwarring, uit het evenwicht en in een crisis. Het is daarop vaak niet voorbereid. Als team en individu weet men even niet wat te doen. Onverwachte verandering wordt vaak als bedreiging ervaren. Het team heeft tijd nodig om ermee om nieuw evenwicht te vinden. Rationeel en emotioneel. Collectief en individueel.
Het resultaat is een dip in teameffectiviteit. Het team doorloopt daarin de vier fasen van verwerking: ontkenning, woede, frustratie en aanvaarding. Maar ook elk teamlid afzonderlijk. Daar is tijd voor nodig.
Deze dip heeft een bepaalde diepte en duur. De aard van de tegenslag heeft invloed op beide, maar vooral op de diepte. Echter, diepte en duur worden vooral bepaald door het vermogen van het team en teamleden om met tegenslag om te gaan. Door de veerkracht!
De verwarring leidt vaak tot verstarring in het team. Het gevolg is dan vaak een diepe en langdurige dip in teameffectiviteit. Het team heeft veel tijd nodig en doorloopt als het ware alle fasen van een nieuw team: van forming, via storming en norming, naar performing. En komt er soms moeizaam uit.
Veerkrachtig door de dip
Een veerkrachtig team is snel weer effectief, omdat het de kunst verstaat tegenslagen te boven te komen. De diepte en duur van de dip zijn beperkt. Het team gaat sneller door de verwerkingsfasen. Het ontkent de tegenslag niet, maar teamleden gaan er “samen sterk” door heen. Ogenschijnlijk alsof de tegenslag geen invloed heeft gehad.
De “interne cohesie” van een veerkrachtig team is o.a. te herkennen aan een hoge mate van:
• betrokkenheid en emotionele commitment van de teamleden
• gezamenlijke, eenduidige en onderschreven visie en doelen
• gedeelde waarden m.b.t. constructief en effectief gedrag
• gerichtheid op ontwikkeling en innovatie
• interne cohesie en aandacht voor individuele en wederzijdse ontwikkeling
Het gedrag van de teamleden is constructief van aard: meer dolfijn- dan karper-of haaigedrag. Kenmerkend is:
• Nemen van eigen verantwoordelijkheid voor gezamenlijke doelstellingen
• Handelen, ervaren en leren van voortschrijdend inzicht in het hier en nu
• Waarderen van de inbreng en open staan voor behoeften van anderen
• Samenwerken, constructief, waarbij ideeën en gedachten worden gedeeld
• Nemen van eigen initiatief en bespreken van conflicten
• Durven de gebaande paden te verlaten om nieuwe dingen uit te proberen
• Uitkomen voor eigen onzekerheden en gevoelens, vanuit vertrouwen in anderen
• Verbeteren en verder brengen van ideeën en samenwerking
• Bereiken van best haalbare resultaat en gepast zorgen voor de details
7 Stappen
Een veerkrachtig team ontstaat niet zomaar, maar is “geoefend.” Het heeft crises doorgemaakt en geleerd met tegenslag om te gaan. Teamleden hebben met elkaar leren lezen en schrijven in crisis. Ze zijn al eerder diep gegaan en weten dus hoe ze er weer doorheen moeten. Collectief en individueel.
Een veerkrachtig team ziet een crisis zelfs als groeimogelijkheid. Het stelt hen in staat beter voorbereid te zijn op de volgende tegenslag. Hoe zorg je ervoor dat het team samen sterk door crises heen gaat.Hierbij 7 stappen naar een veerkrachtiger team.
1. Onderken crisis-momenten
Benoem je crises; persoonlijk, team of werk-gerelateerd. De momenten van pijn, tegenslag, stress, verlies, etc. Onderken de crises, die je -achteraf bekeken- sterker hebben gemaakt. Kies de belangrijkste.
2. Leer over veerkracht
Leer over je eigen veerkracht door te beschrijven hoe je crises te boven kwam. Hoe je daar zelf sterker uit gekomen bent. Deel in het team deze verhalen en leer van elkaar.
3. Ontdek essenties
Bespreek met elkaar de essenties van veerkracht. Wat is bepalend voor onze veerkracht. Wat hebben we als team gemeen. En wat is persoon-specifiek wat betreft veerkracht.
4. Begrijp de waarde
Creëer samen een toekomstbeeld als veerkrachtiger team. Stel samen vast hoe jullie dan als team samenwerken. En hoe jullie dan omgaan met een crisis. En wat het jullie en de omgeving oplevert.
5. Stel een gedurfde ambitie
Durf het aan om gezamenlijk een ambitie voor een veerkrachtiger team neer te zetten. En vertaal die ook door naar een gedurde ambitie voor jou als individu.
6. Zet acties uit
Zet acties uit om de ambitie waar te maken. Maak met elkaar duidelijke afspraken. Over hoe om te gaan met crises. Over hoe elkaar te helpen. Over het niet-vermijden, maar aangaan van conflicten in het team.
7. Doe het anders
Durf het anders te doen. Want als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Oefen door het anders te doen en leer daarvan. Ontwikkel veerkrachtige vaardigheden door te leren de “kleine” crises.
Vond je dit artikel “De Crisis te Boven, een Veerkrachtig team” nuttig? Deel het dan!
[contentblock id=1]
Comments
Herkenbaar maar zeker het eerste punt niet het meest makkelijk. Daarnaast wil niemand binnen het team gezichtsverlies lijden dus het voor elkaar werken en de bereidheid om voor de ander de hete kastanjes uit het vuur te halen is essentieel
Mooi,Reynold. Gevoed door je inzichten en je passie wordt je kracht steeds zichtbaarder. Groeten, Peter
@Peter. Hartelijk dank voor je compliment.
@Guido. Duidelijk is dat je als teamlid en team een drempel over moet als je veerkrachtiger wilt worden. Kwetsbaarheid en bereidheid (om samen verder te komen) zijn kernwoorden. De uitdaging is om die ruimte en sfeer te creëren. In De Teamboost lukt het wel 🙂
Mooi stuk om te lezen! Ik lees in bovenstaande opmerkingen stukjes over gezichtsverlies …. zet dus lekker je eigen ego opzij voor het team en wees ook kwetsbaar! TEAM = Together Each Achieve More.
Kwetsbaar zijn is een hele sterke eigenschap, of toch gewoon een vaardigheid van doen? Word je in je team vaker zonder dat het op aangeven veranderd dan ga dan werken in een ander team. Je zou dan je volle energie kunnen stoppen in een ander team waar je energie wel een gewaardeerde bijdrage levert, groei. Het is soms ook de chemie van de groep die ergens anders beter voor je kan werken. Een team durven loslaten kan dus ook heel verfrissend werken.
Heel mooi om zo ook de vertaalslag te maken naar mijn praktijk. Daarin herken ik het volgende.
Op vakbeurzen zie je vaak dat standteams voor bedrijven vaak maar moeilijk functioneren. Ik denk dat al het handelen ontstaat vanuit angst of liefde. Kijk hoe iemand handelt. Die energie breng je dan over aan je publiek. Hoe maak je dus van je team een solide winning team? Wil je winnen dan is dat steeds een bewuste keuze. Die keuze maak je met elkaar en draag je met elkaar. Waarmee wil je dan winnen? Maak dat elkaar duidelijk en go for it! Het is een onderwerp dat me erg boeit.
Hoe krijg je gezichten dan eenzelfde kant op? Een vertaling naar mijn praktijk die zoete vruchten afwerpt. Ik hoor graag reacties.
Bij standteams zorg ik eerst voor de goede mindset met elkaar. Eerst een frisse geest met betrekking tot mogelijkheden krijgen. Nieuwe inzichten verkrijgen, vaardigheden opdoen en kennis verwerven zodat we meer weten en kunnen. Alles dat niet meer werkt, oude aannames die o zo vertrouwd leken en niet meer werken dus loslaten, ofwel het kussen opschudden zodat je kunt gaan krachtdenken met elkaar naar nieuwe doelen. Het kan namelijk zo anders dan de vertrouwde gang van zaken, werkt die momenteel nog voor je als team? Ja dat lijkt eerst een stapje terug echter ….
Bepaal vanuit je vertrouwde mogelijkheden dan je doel. Leg die lat lekker hoog. Vele doelen worden niet gehaald omdat de lat te laag ligt.
Gebruik je nieuwe energie voor het maken van een slimme strategie om er te komen. Wees hier creatief in de manieren hoe je iets kunt bereiken! Het omdenken van Berthold Gunster kan veel brengen!
Maak je plan en je acties voor en met je team. Het is uiteindelijk de wijze van uitvoering van je acties die bepaalt of iets voor je werkt of niet. Is het niet net als bij voetbal …….
De weg om er te komen is in bovenstaand artikel fasegewijs beschreven. Welke voorbeelden herkent u voor uw eigen praktijk? Een voorbeeld van mij en ik zie er graag nog een.
Als contactmaker en ontwerper van communicatieconcepten op vakbeurzen herken ik veel van de beschreven team-perikelen. Heeft u wel eens over een vakbeurs gelopen en daar teams aan het werk gezien. Ook daar valt heel veel te verbeteren. Zo leer ik in mijn workshops ook niet ‘dat mensen niet met hun handen in de zakken moeten gaan staan’. Doordat ik hen betrek bij het afmaken van de plannen en acties creëer ik draagvlak, betrek ik hun competenties. Betrek dus de mensen die uiteindelijk de acties uitvoeren, hoe gaan we dat doen? Je teamsamenstelling is dan ook van groot belang. Durf hiervoor te team te wisselen, afhankelijk van je doel. Als het mogelijk is laat je mensen eventueel alleen meedoen als ze hierop inschrijven. Dan heb je zeker commitment en betrokkenheid en wil iedereen ook voor hetzelfde gaan.
Mijn ervaring is dat ik vele standteams zie veranderen in functioneren op de stand. Hoe zou dat werken in uw werksituatie? Werkt u dan het liefst als of met een Louis van Gaal of als Mark Lammers? Kies je eigen team waar jij je expertise mee wil uitbouwen. Zit je daar in je element? Werk je dus met passie en kennis van zaken? Werk met elkaar naar groei, dat kan alleen als je even uit je comfortzone komt. Durf die stap even terug te zetten door te switchen van baan of bedrijf. Een frisse mindset of teamsamenstelling levert jezelf en je teamgenoten vaak heel veel op! Succes!
Drs. Viktor Luttikholt
Stop-contact.com
Een heldere uiteenzetting van het natuurlijk proces van hoe een team een crisis te boven komt. Als dit erkend, ondersteund en omarmd wordt door het team, wordt dit door de crisis juist sterker en de aanpak duurzamer.
Ik zie ook een prachtige analogie in jouw stuk op micro-niveau, met wat op collectief niveau de route uit de huidige macro-dip kan zijn, Reynold :-)…
Josselien Janssens
RayaMedicine.nl
@Viktor. Hartelijk voor je het delen van je waardevolle bijdrage vanuit mooie ervaringen met standteams. Ik vind het boeiend, omdat ik geen daar ervaring mee hebt. Jij duidelijk wel. Ik vermoed dat standteams slechts voor een korte periode bij elkaar zijn. Komen bij elkaar voor de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van de beursactiviteiten.
Van belang is om in de voorbereiding te zorgen dat je heel snel tot een verbinding komt. Twee belangrijke aspecten daarin. De eerste is een duidelijke, gedeelde doel van het team, waaraan een ieder zich verbindt (let op: dat gaat in mijn ogen verder dan commitment). En het tweede dat het team snel een goed beeld krijgt wie de teamleden zijn, wat ze drijft, waarom ze dit doen en wat ze zelf uit werken in dit standteam willen bereiken.
De tijd nemen (maar dat kan door bepaalde werkvormen sneller) om elkaar even echt goed te leren kennen is nodig. Met grappige, “confronterende” vragen kan je dat stimuleren. De kennismaking is van belang, omdat daar de gemeenschappelijkheid van het team (bijv. de gemeenschappelijke taal) wordt gevormd.
Een goede teamvorming in de voorbereiding betaalt zich dik terug in de uitvoering.
@ Josselien. Hartelijk dank voor je mooie reactie. Een team kan op deze manier inderdaad duurzaam sterker worden. En prachtig dat je ook de analogie op macro-niveau ziet. Dat is pas een grote uitdaging om de gemeenschappen veerkrachtiger te maken 🙂