Doe maar gek …
Organisaties hebben behoefte aan realisatiekracht om uitdagingen het hoofd te bieden. “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg!” is een belangrijke remmer. Door je te richten op wat “gewoon” is haal je vaak onvoldoende uit jezelf. Door onze gerichtheid op “gewoon” nodigen wij anderen niet uit het beste uit zichzelf te halen. Wat als Walt, Richard, Ben, Barack, Dirk, Ali en Zahra “gewoon” deden? Het zijn vaak de mensen die “gek” doen die veel bereiken voor zichzelf en de omgeving. En vaak blijkt op te gaan “doe maar gek, dan doe je al gewoon genoeg.” Ook jij kunt zinvoller, plezieriger en effectiever bezig zijn door “doe maar gek” toe te laten. Herkennen van gewoon doen en beseffen dat je het anders mag doen vormen de 1e stap. Begrijpen wat je echt zelf wilt is een belangrijke 2e stap. Verantwoordelijkheid nemen door een bewuste keuze voor gek of gewoon doen is een 3e stap. Leren van de gek doen ervaring is een niet te vergeten 4e stap. Durf je zelf gek te doen of blijf je gewoon doen wat van je verwacht wordt?
Organisaties hebben behoefte aan realisatiekracht om uitdagingen het hoofd te bieden. Nieuwe uitdagingen vragen andere manieren van doen. Creatie-, innovatie- en realisatiekracht maken verschil: in genereren van oplossingen, creëren van nieuwe producten & diensten en vinden van nieuwe wegen naar de toekomst. Daarom is 2009 het Europese jaar voor creatie en innovatie.
“Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg” is een belangrijke remmer. Een typisch Nederlandse uitspraak die onderdeel is geworden van de cultuur. Door veel mensen in één adem genoemd met calvinisme, terwijl in dit Calvijn-500 jaar regelmatig wordt aangegeven dat het weinig van doen heeft met het gedachtegoed van Calvijn.
Door je te richten op wat “gewoon” is haal je vaak onvoldoende uit jezelf. Het negatief effect daarvan is vaak groter dan men vermoedt. De gerichtheid op “gewoon” is veelal zo ingesleten dat wij het ons niet goed beseffen. En daardoor onze eigen realisatiekracht onvoldoende aanspreken.
Door onze gerichtheid op “gewoon” nodigen wij anderen niet uit het beste uit zichzelf te halen. Organisaties zijn veelal zo ingericht dat mensen “gewoon” doen wat verwacht wordt. Met een cultuur, waarin vaak onuitgesproken bepaald is wat de “mores” is. Organisaties halen daardoor onvoldoende uit medewerkers en teams; een hardnekkig verschijnsel met grote effecten …
Wat als Walt, Richard, Ben, Barack, Dirk, Ali en Zahra “gewoon” deden? Wegdromen in een fantasie was dan moeilijker geweest, want Disney had zijn droom allang opgegeven. Monopolyen waren niet doorbroken en Virgin had niet bestaan, want Branson was onzichtbaar gebleven. Jonge mensen hadden niet geloofd in hun ondernemerschap, want Woldring was niet zijn website voor mobieltjes begonnen. Veel mensen in de wereld waren niet geïnspireerd geraakt, want Obama had zich niet kandidaat gesteld. AZ was niet op weg naar het kampioenschap, want Scheringa had het niet opgepakt. Veel jongeren hadden geen ander perspectief, want B. (Bouali) was “gewoon Marokkaan” gebleven. En veel kinderen in groep 6-8 waren verstoken van tips, want Zahra en haar klasgenoten dachten nog steeds dat ze zelf niets aan duurzaamheid konden doen.
Als je in je kracht staat, bied je andere de gelegenheid zelf ook in hun kracht te komen
Het zijn vaak de mensen die “gek” doen die veel bereiken voor zichzelf en de omgeving. Ze zijn effectiever door eigenheid in het doen te brengen, door zin met zakelijkheid te verbinden. Ze verbinden hun eigen motivatie aan de organisatie doelstellingen en handelen zorgvuldig naar de omgeving. Ze creëren daardoor een win-win: ze worden er beter van, mensen in hun omgeving worden er beter van en de onderneming wordt er beter van. En ze oogsten veel waardering.
En vaak blijkt op te gaan “doe maar gek, dan doe je al gewoon genoeg.” Een experiment het gekke te doen blijkt vaak lang niet zo gek te zijn. Achteraf blijkt de omgeving het veelal niet raar te vinden en zat de belemmering om het te doen vooral bij jezelf. Je hoort er nog steeds bij en de experimenten in “gek” doen zijn heel leerzaam, voor jezelf en voor anderen. Let op: gek doen is vaak aanstekelijk en besmettelijk.
Ook jij kunt zinvoller, plezieriger en effectiever bezig zijn door “doe maar gek” toe te laten. Durf het ook eens aan gewoon te doen waar jezelf in gelooft. En op een manier die bij jou past. Ook als dat anders is dan de omgeving gewoon vindt of verwacht. Ook als dat tegen de gevestigde orde, de mores, de hiërarchie, de staande structuur of de heersende cultuur in gaat.
Gek doen is vaak aanstekelijk en besmettelijk.
Herkennen van gewoon doen en beseffen dat je het anders mag doen vormen de 1e stap. Door de verschillende vormen is herkenning niet altijd eenvoudig. Bijvoorbeeld: “zo hoort het niet”, “dat kan toch gewoon niet”, “dat vindt men vast raar”, “ik hoor er dan niet bij”, etc. Het is van belang dit te herkennen, en tegelijkertijd te beseffen dat je niet hoeft te doen wat je altijd deed om normaal of gewoon te zijn.
Begrijpen wat je echt zelf wilt is een belangrijke 2e stap. Kom je ertoe goed te begrijpen wat je echt zelf wilt. Zonder gerichtheid op de verwachtingen van de omgeving of de eigen onbewuste overtuigingen. Begrijp je de effecten en consequenties van gek of gewoon doen voldoende.
Verantwoordelijkheid nemen door een bewuste keuze voor gek of gewoon doen is een 3e stap. Bij een bewuste keuze accepteer je alle (mogelijke) consequenties daarvan. Je neemt daarbij dus verantwoordelijkheid voor wat je bent, waar je in gelooft en wat je brengt. Op basis van wat je bent, meer dan wat je denkt dat je bent.
Op een mooie dinsdag sprak ik een directeur tijdens de lunch. De onvrede was hem aan te zien. Desgevraagd gaf hij toe dat hij die middag inderdaad liever met zijn jarige zoon doorbracht i.p.v. in de managementteamvergadering. Maar dat zou tegen alle regels in gaan. Op mijn uitnodiging om eens gek te doen durfde hij het uiteindelijk aan de leiding van de vergadering te delegeren en een geweldige middag met zijn zoon te beleven. En tot zijn verbazing had dit een fantastische uitwerking op functioneren van het managementteam.
Leren van de gek doen ervaring is een niet te vergeten 4e stap. Elke doe maar gek actie levert in ieder geval een interessante leerervaring. Voor jezelf: meer durf in gek doen en jezelf zijn. Voor het team: toelaten van niet gebaande paden en mogelijkheden. Voor de organisatie: cultiveren van mogelijkheden om anders te denken en doen. Pas echter op: het kan aanstekelijk en besmettelijk!
Durf je zelf gek te doen of blijf je gewoon doen wat van je verwacht wordt?